Οι Ρωμαίοι συνηθίζουν να λένε ότι ζουν «στην ομορφότερη πόλη του κόσμου» ωστόσο το προχωρούν ακόμα περισσότερο υπερθεματίζοντας ότι έχουν και «το καλύτερο ντέρμπι του κόσμου». Το Ρόμα- Λάτσιο ή το Λάτσιο –Ρόμα – στη «σκιά» μάλιστα και στον απόηχο του «Clasico»- ίσως να μην είναι το καλύτερο ντέρμπι του κόσμου, αναπόφευκτα όμως συγκαταλέγεται στα κορυφαία ντέρμπι παγκοσμίως, με όλη την έννοια του όρου, καθώς ντέρμπι είναι η κόντρα μεταξύ δύο ομάδων της ίδιας πόλης, που αναμφισβήτητα καθηλώνει και έχει πολλά να προσφέρει στο κοινό.
Η Ρώμη χωρίζεται… στα δύο! Ούτως ή άλλως είναι ποδοσφαιρικά οριοθετημένη, με τον κύριο όγκο των φίλων της Ρόμα να κατοικοεδρεύουν μέσα στην πόλη, στο κέντρο της Ρώμης, και τους φίλους της Λάτσιο να προέρχονται από τα περίχωρα αυτής. Μέσα στον χρόνο η αντιπαλότητα και το μίσος αυξάνεται, ωστόσο μπορεί να υποστηρίξει κανείς ιστορικά πως ξεκίνησαν από την ίδια… αφετηρία.
Στις 9 Ιανουαρίου το 1900 ιδρύθηκε η Λάτσιο από ανθρώπους της αστικής τάξης οι οποίοι προέρχονταν από το βόρειο μέρος της Ρώμης, έδωσαν το όνομα της περιφέρειας, Latium, σήμα τον αετό των λεγεώνων της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και χρώμα το γαλάζιο, από την… Ελλάδα τιμώντας τους Ολυμπιακούς Αγώνες και το ιδεώδες αυτών. Η Λάτσιο ξεκίνησε να γιγαντώνεται, να οργανώνεται πολυεπίπεδα φτάνοντας να διατηρεί στις τάξεις της μέσα από το πέρασμα του χρόνου 37 αθλητικά τμήματα…
Το αντίπαλο δέος γεννήθηκε το 1927 από μία… έμπνευση και επιθυμία του Μπενίτο Μουσολίνι. Είδατε τι παιχνίδια παίζει η ιστορία; Ο Ιταλός δικτάτορας ήθελε μία δυνατή ομάδα της Ρώμης ώστε να κοντράρει αυτές του βορρά και διέταξε να ενωθούν όλες οι ομάδες της πόλης σε μία ώστε να φτιάξουν μία παντοδύναμη. Συμφώνησαν οι Alba Roma, Roman και Fortitudo, ωστόσο η Λάτσιο όχι μόνο αντιστάθηκε αλλά ποτέ δεν πήρε μέρος σε αυτό το εγχείρημα έχοντας μάλιστα και τις ευλογίες ενός εκ των στρατηγών του Μουσολίνι. Η Ρόμα φυσικά πήρε το όνομα της «αιώνιας» πόλης, τα χρώματα αυτής και για έμβλημα επιλέχθηκε η ρωμαϊκή λύκαινα, ενώ ξεκίνησε να παίζει στην εργατική περιοχή της Ρώμης, το Τεστάτσιο.
Η κόντρα και το άσβεστο μίσος μεταξύ των δύο δεν άργησε να γιγαντωθεί… Μέσα στον χρόνο, ιδίως μετά τον Παγκόσμιο Πόλεμο, οι οπαδοί της Λάτσιο, στο μεγαλύτερο μέρος τους, διακρίθηκαν για τις φασιστικές τους αντιλήψεις, ενώ αυτοί της Ρόμα ήταν πολύ πιο δημοκρατικοί, όχι όμως αριστεροί όπως πολλοί πιστεύουν και υποστηρίζουν.
Πέραν των πολιτικών πεποιθήσεων -αλλά και την κοινωνική τάξη από την οποία προέρχεται και αντιπροσωπεύει η κάθε πλευρά, με τους Λατσιάλι να περηφανεύονται πως είχαν υπό τον έλεγχό τους την πλούσια πλευρά της Ρώμης και αντιστοίχως αυτούς της Ρόμα να τονίζουν ότι εκπροσωπούν την εργατική τάξη- οι δύο πλευρές φυσικά και έχουν αντιπαράθεση για το ποιος είναι το αφεντικό.
Μπορεί η Λάτσιο να ιδρύθηκε, ιστορικά τεκμηριωμένα, πρώτη, ωστόσο οι φίλοι της Ρόμα περηφανεύονται πως αυτοί είναι οι πραγματικοί Ρωμαίοι, καθώς προέρχονται μέσα από τη Ρώμη κι όχι από τα περίχωρά της. Γι’ αυτό άλλωστε είχαν πικάρει τους οπαδούς της Λάτσιο με πανό που είχαν σηκώσει σε ντέρμπι αναγράφοντας πως «είστε μια ομάδα προβάτων που την ακολουθούν οι βοσκοί» θέλοντας να καταδείξουν το βόρειο μέρος της Ρώμης.
Οι οπαδοί της Λάτσιο δεν θα άφηναν αναπάντητη την πρόκληση… «Μια ομάδα μαύρων που την ακολουθούν Εβραίοι”, έγραφε το δικό τους πανό, αφενός καταδεικνύοντας τις φασιστικές τους αντιλήψεις, αφετέρου θέλοντας να δείξουν πως η Ρόμα υποστηρίζεται ακόμα και από τους μετανάστες της Ιταλίας. Οι οπαδοί της Λάτσιο, οι οργανωμένοι καλύτερα για να μην το γενικεύουμε, δεν έκρυψαν ποτέ τις φασιστικές τους αντιλήψεις. Πολλές φορές τα είχαν βάλει κατά μαύρων ποδοσφαιριστών αντιπάλων, ενώ είχαν μπλοκάρει τη μεταγραφή των Νικολά Ανελκά και Πατρίκ Βιεϊρά στην ομάδα τους λόγω… χρώματος. Έχουν φωνάξει συνθήματα, έχουν βγάλει ρατσιστικά πανό, λάτρευαν τον Πάολο ντι Κάνιο όποτε χαιρετούσε ναζιστικά.
Το άσβεστο μίσος και η τυφλωμένη έχθρα τους έχει οδηγήσει σε μοιραία γεγονότα, όπως ο θάνατος νεαρού φίλου της Λάτσιο το 1979 από φωτοβολίδα που είχαν πετάξει οι οπαδοί της Ρόμα, ενώ δεν χωρά συζήτηση για το τι θα γίνει αν μία ομάδα εκ των δύο πηγαίνει για το πρωτάθλημα και έχει την ευκαιρία η άλλη να της κάνει ζημιά. Το 2010 η Ρόμα πήγαινε για το πρωτάθλημα, ωστόσο η Λάτσιο έχασε από την Ίντερ μέσα στο «Ολίμπικο» και οι λατσιάλι στις εξέδρες πανηγύριζαν τα γκολ των… αντιπάλων τους, καθώς το αποτέλεσμα δεν συνέφερε τη μισητή αντίπαλο.
Λίγες αλλά τουλάχιστον υπαρκτές είναι οι στιγμές βέβαια που οι δύο πλευρές έχουν δείξει τον… σεβασμό τους και την ανθρωπιά τους. Τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί το πανό που είχαν κρατήσει οι οπαδοί της Ρόμα για τη δολοφονία του οπαδού της Λάτσιο, Γκαμπριέλε Σλάντρι, από αστυνομικό… «Στον γαλάζιο ουρανό ένα αστέρι λάμπει. Θα είσαι πάντα στις καρδιές μας. Γεια σου, Γκάμπριελ» ανέγραφε αυτό σε μία από τις ελάχιστες στιγμές που «ενώθηκε» έστω και νοητά η Ρώμη!
Notes για το Derby della Capitale
- Στις 8 Δεκεμβρίου το 1929 συναντήθηκαν για πρώτη φορά οι δύο τους με τη Ρόμα να κερδίζει την Λάτσιο ως φιλοξενούμενη με 1-0.
- Η Λάτσιο κέρδισε το πρώτο της ντέρμπι απέναντι στη Ρόμα στις 23 Οκτωβρίου το 1932 με 2-1.
- Τελευταία φορά χρονικά συναντήθηκαν στις 3 Απριλίου του 2016 με τη Ρόμα να συντρίβει με 4-1 τη Λάτσιο, πάλι ως φιλοξενούμενη στο «Ολίμπικο». Το στάδιο που μοιράζονται και οι δύο.
- Έχουν δοθεί συνολικά 180 παιχνίδια μεταξύ των δύο ομάδων, τα 164 είναι επίσημα παιχνίδια με τη Ρόμα να έχει κερδίσει συνολικά 67 φορές και οι 61 νίκες της να είναι σε επίσημα παιχνίδια.
- Δύο παίκτες της Ρόμα, οι Ντίνο Ντα Κόστα και ο «καπιτάνο» Φραντσέσκο Τότι έχουν τα περισσότερα γκολ σε Derby della Capitale με 11.
- Το 1933-34 σημειώθηκε η μεγαλύτερη νίκη σε ντέρμπι της Ρώμης καθώς την 1η Νοεμβρίου το 1933 η Ρόμα είχε επικρατήσει ως γηπεδούχος με 5-0.
- Το καλύτερο αποτέλεσμα για τη Λάτσιο είναι το 3-0 το 2006-07.
- Οι Λατσιάλι είναι αυτοί που κρατάνε το ρεκόρ με τις περισσότερες νίκες απέναντι στη μισητή αντίπαλό τους, με 4/4. Το 1997-98 είχαν επικρατήσει με 3-1 και 2-0 στο πρωτάθλημα και με 4-1 και 2-1 στα προημιτελικά Κυπέλλου Ιταλίας.
- Μόλις μία φορά οι δυο τους έχουν βρεθεί σε τελικό Κυπέλλου. Ήταν στις 26 Μαΐου το 2013 με τη Λάτσιο να κερδίζει με 1-0 και να κατακτά το τρόπαιο.
- Ο Φραντσέσκο Τότι έχει τις περισσότερες συμμετοχές στα ντέρμπι της Ρώμης με 41 εμφανίσεις. Από πλευράς Λάτσιο αυτός που έχει αγωνιστεί τις περισσότερες φορές σε Derby della Capitale είναι ο Τζουζέπε Γουίλσον με 23 συμμετοχές.
- Ο Βιτσέντσο Μοντέλα κρατάει το ρεκόρ με τα περισσότερα γκολ σε ένα ντέρμπι καθώς στις 11 Μαρτίου το 2002 είχε σκοράρει 4 γκολ στη νίκη με 5-1 της Ρόμα επί της Λάτσιο.
- Ο Άρνε Σέλμοσον είναι ο μόνος που έχει σκοράρει σε ντέρμπι της Ρώμης, τόσο με τη φανέλα της Ρόμα όσο και με αυτή της Λάτσιο.
