Στον περίφημο τελικό της Μπολόνια, το 2002, ο Παναθηναϊκός έκανε 14 λάθη στο πρώτο ημίχρονο. Με αυτόν τον αριθμό τελείωσε το παιχνίδι, στην ανατροπή, που του έδωσε το τρίτο Κύπελλο Πρωταθλητριών στην ιστορία του απέναντι στην Κίντερ. Η εντυπωσιακή αλλαγή είχε ονοματεπώνυμο: Πέπε Σάντσες. Ο Αργεντινός πλέι μέικερ, ένας αριστερόχειρας Ζόραν Σρετένοβιτς με περισσότερο ταλέντο και λατινοαμερικάνικο ταμπεραμέντο, σουλούπωσε την ομάδα σε βαθμό διδαχής και της έδωσε την ώθηση που ήθελε για την ανατροπή. Όταν ήρθε το τρίποντο του Ιμπραήμ Κουτλουάι προς το τέλος, ο Παναθηναϊκός έβαλε τις τελευταίες νότες στη ραψωδία απέναντι σε ένα συγκρότημα με αισχρό ταλέντο, την Κυριακή του Πάσχα της Ορθοδοξίας. Ένα από τα μυστήρια είναι για ποιον λόγο δεν τον προτίμησε ο Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς. Θα μπορούσες να φανταστείς ότι, όχι απλώς θα τον συμπαθούσε και θα τον ήθελε στις ομάδες του αλλά, θα τον έβαζε στις κορυφαίες πεντάδες του.
Τη σωτήρια τρίτη μέρα του μηνός Σεπτεμβρίου του συγκεκριμένου έτους ο Πέπε Σάντσες κρατούσε την μπαγκέτα και οι υπόλοιποι «γκαούτσος» έπαιζαν το «Volver» του Κάρλος Γαρδέλ. Ο Σάντσες ρεζίλεψε τον Μπαρόν Ντέιβις στέλνοντάς το σχεδόν κάτω με το χειρισμό της μπάλας, με λιγότερα από 8 λεπτά να απομένουν για τη λήξη του τελευταίου παιχνιδιού του δεύτερου προκριματικού γύρου στους ομίλους, ένα από τα δέκα πιο σημαντικά παιχνίδια στην ιστορία του διεθνούς μπάσκετ. Η ποιότητα είναι κακή, αλλά κάπως φαίνεται στο 3’18’’ του κάτωθι βίντεο.
Μία λίστα* (για πλάκα και χωρίς σειρά προτεραιότητας):
-Ζαλγκίρις Κάουνας-Κίντερ Μπολόνια (τελικός Κυπέλλου Πρωταθλητριών 1999).
-Σοβιετική Ένωση-ΗΠΑ (τελικός Ολυμπιακών Αγώνων 1972).
-Γιουγκοσλαβία-Λιθουανία (τελικός Ευρωμπάσκετ 1995).
-Πουέρτο Ρίκο-ΗΠΑ (πρεμιέρα Ολυμπιακών Αγώνων 2004).
-ΗΠΑ-Ισπανία (τελικός Ολυμπιακών Αγώνων 2008).
-Σοβιετική Ένωση-ΗΠΑ (ημιτελικός Ολυμπιακών Αγώνων 1988).
-Αργεντινή-ΗΠΑ (τελευταία αγωνιστική ομίλων Παγκόσμιου Πρωταθλήματος 2002).
-Ελλάδα-ΗΠΑ (ημιτελικός Παγκόσμιου Πρωταθλήματος 2006).
-Λιμόζ-Μπένετον Τρεβίζο (τελικός Κυπέλλου Πρωταθλητριών 1993).
-ΗΠΑ-Λιθουανία (ημιτελικός Ολυμπιακών Αγώνων 2000).
*Αυτές οι λίστες εξελίσσονται πάντα σε βάσανο, αφού πάντα αφήνεις κάτι απ’ έξω, ο αναγνώστης προσπαθεί να θυμηθεί για να βρεθεί απέναντί σου. Ουσιαστικά, σε αυτήν την περίπτωση πρόκειται για τα ορόσημα του διεθνούς μπάσκετ. Τα παιχνίδια που ίσως έπαιξαν τον πιο σημαντικό ρόλο για τις επιρροές. Παραδείγματος χάρη, θα ήταν χρηστό να μπει στη λίστα ο ημιτελικός της Αργεντινής με τις ΗΠΑ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, στην Αθήνα, διότι από το 1992 έως και το 2000 οι Ηνωμένες Πολιτείες κατακτούσαν το χρυσό μετάλλιο. Ωστόσο, θεωρείται ότι, με κάποιον τρόπο, η νίκη του 2002 το περικλείει. Το ΗΠΑ-Λιθουανία, φερ’ ειπείν, δεν είχε ήττα των Αμερικανών, αλλά η απόδρασή τους από τον… Αχέροντα ήταν ένα σημείο των καιρών, που έδειχνε ότι αργά ή γρήγορα θα ερχόταν. Επίσης, θα μπορούσαν να μπουν οι νίκες της Γιουγκοσλαβίας, στην Πανεπιστημιάδα του Μπόρμιο το 1987 και στον ημιτελικό του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος του Μπουένος Άιρες το 1990, αλλάκαι η νίκη της Βραζιλίας, στον τελικό των Παναμερικανικών Αγώνων του 1987, όμως επιλέχθηκε η κορωνίδα εκείνων των νικών, η επικράτηση της Σοβιετικής Ένωσης το 1988, που όχι μόνο έφερε κατόπιν την «Dream Team», δίνοντας το οριστικό επιχείρημα στο ΝΒΑ να διαπραγματευτεί με τη FIBA και τη ΔΟΕ, αλλά ουσιαστικά ήταν η πρώτη πόρτα προς τον Ατλαντικό.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες Νέων ολοκληρώθηκαν στην Αργεντινή στις 18 Οκτωβρίου. Ό,τι θα μείνει, μαζί με όσα έργα έγιναν, ήταν ένα γκράφιτι στη Βίλα Σολντάτι στο Μπουένος Άιρες. Είναι μία παραλλαγή της Λερναίας Ύδρας, με τα κεφάλια που έκοβες το ένα και ξεφύτρωνε το άλλο. Κάτω αριστερά, μία φωτογραφία της εθνικής Αργεντινής μπάσκετ. Αυτό το επιβλητικό έργο ακολούθησε το κανάλι των Ολυμπιακών Αγώνων, υπενθυμίζοντας σε όλους μας τους ανυπέρβλητους «γκαούτσος», την ομάδα που έπαιξε στον τελικό του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος του 2002 με τη Γιουγκοσλαβία (πέφτοντας θύμα των λανθασμένων αποφάσεων του διαιτητικού διδύμου) και που πήρε το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Δεν υπάρχουν θέσφατα στην ανθρωπότητα, αλλά δεν νοείται άνθρωπος της εργατικής τάξης οποιασδήποτε χώρας να μην έβλεπε σε αυτήν τη σπουδαία ομάδα κάτι από τον εαυτό του όπως θα ήθελε να είναι. Από τη χώρα την οποία οι παίκτες προσκυνούσαν μέχρι τους πανηγυρισμούς, που έμοιαζαν να βγαίνουν από τα σπλάχνα της θερμότητας στη γη του πυρός, από την έκκριση τεστοστερόνης ως την ικανότητα για ομαδικό μπάσκετ και τακτική επικράτηση, από τους μελαχρινούς άντρες (και τον θαυμάσιο ξανθό Γουόλτερ Χέρμαν) ως τον ομοσπονδιακό προπονητή με το μουστάκι, Ρούμπεν Μανιάνο, που έφυγε από την Αθήνα χωρίς μετάλλιο και του έφτιαξε μία ρέπλικα-δώρο ο Αλεσάντρο Μοντέκια, ήταν μία μοναδική ομάδα. Και δεν μιλάμε μόνο για αυτήν την τριετία. Η Αργεντινή ήταν τέταρτη στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα μπάσκετ της Ιαπωνίας το 2006, μόνο λόγω του χαμένου τρίποντου του Αντρές Νοτσιόνι από τη γωνία στον ημιτελικό με την Ισπανία, στο ματς που στήθηκε η φάκα που ο ελληνικός ποντικός πιάστηκε, με τον τραυματισμό του, σε ομολογουμένως εξαιρετική κατάσταση τότε, Πάου Γκασόλ, ήταν τρίτη στους Ολυμπιακούς του 2008, όταν απέκλεισε την Εθνική στο ματς με το χαμένο τρίποντο του Σπανούλη και νίκησε τη Λιθουανία στο μικρό τελικό, ενώ ήταν τέταρτη στους Ολυμπιακούς του 2012, όταν έχασε στο μικρό τελικό από τη Ρωσία. Τότε που όλοι νομίζαμε ότι ο Μάνου Τζινόμπιλι θα παρατήσει την ενεργό δράση και έπειτα έπαιξε σε ακόμα μία διοργάνωση, το 2016, που οι «γκαούτσος» αποκλείστηκαν στα προημιτελικά από τις ΗΠΑ. Ο Λούις Σκόλα, συνοδοιπόρος του, ακόμα παίζει στην Εθνική. Θα το κάνει όσο τα πόδια του τον βαστούν. Μύθος, για το έθνος.
Στο Ρίο, μέσα στη Βραζιλία, ο Τζινόμπιλι έκλαψε στην αποχαιρετιστήρια συνέντευξη. Ήταν ιδρώτας ανακατεμένος με δάκρυα, πλην των χρόνων χυμένου αίματος, φορώντας την αλμπισελέστε φανέλα. Ο Σάντσες το έπαθε απροσδόκητα, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του ντοκιμαντέρ. Μάλιστα, σε αυτήν την περίπτωση υπάρχει ένα κενό μίας πενταετίας, καθώς η τελευταία συμμετοχή του ήταν στους Παναμερικανούς του 2011, όταν και πανηγύρισε το χρυσό με την ομάδα του, ωστόσο είχε να παίξει από το Παγκόσμιο του 2006, στο οποίο είχε ανακηρυχθεί και ο κορυφαίος παίκτης της, ξεπερνώντας ακόμα και αυτόν τον Μάνου Τζινόμπιλι. Ο Σάντσες, επίσης, απεικονίζεται να φτιάχνει ένα αθλητικό κέντρο στη γενέτειρά του, την Μπάχια Μπλάνκα. Δεν του το είχες να πάθει τέτοιο… κλακατάζ. Κι όμως, προς το τέλος, όταν πια η αφήγηση των γεγονότων είχε τελειώσει, όταν ο Φαμπρίτσιο Ομπέρτο είχε βάψει λίγο από το γκράφιτι, όταν ο φόρος τιμής ήταν έτοιμος να αποταθεί στη «χρυσή ομάδα», όταν το συναίσθημα ήταν έτοιμο να αποτυπωθεί. Ο Σάντσες έκλαψε με λυγμούς, όχι σε μεγάλη αντίθεση με τον Ομπέρτο, ο οποίος, με την επίγνωση ότι η κάμερα έγραφε, είχε οριοθετήσει ως πρώτο στόχο την αμυντική προσήλωση στον κύριο αντίπαλό του, που ήταν οι δακρυγόνοι αδένες του. Ο Σάντσες, , εντελώς ξαφνικά, βρέθηκε να σκουπίζει τα μάτια του με χαρτομάντιλο, σε μία τρυφερή παιδική στιγμή. Ίσως το περίμενε, για να κρατάει το χαρτομάντιλο. Ράγισε, πραγματικά, και όταν ρωτήθηκε αν του έλειπαν οι συμπαίκτες του, απάντησε «ναι», με απορία, όμως, σαν να το είχε πάθει ξανά και να προσπαθούσε να το «πολεμήσει».
Αλλά πώς να μη λείπουν στον αριστερόχειρα γκαρντ; Λίγο πριν παραταχθούν στον ημιτελικό των Ολυμπιακών με τις ΗΠΑ, μία κάμερα απεικονίζει τη σκηνή ασπρόμαυρη, κάνοντας το χατίρι στην τέχνη: οι «γκαούτσος» χοροπηδούσαν και τραγουδούσαν, σαν να ήταν στις κερκίδες του «Μπομπονέρα». Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, θα έβγαιναν για δείπνο. Αλλά αυτά τα χοροπηδητά, καλπασμοί αλόγων πριν το κάλεσμα του γητευτή τους, είναι η πραγματική μυθιστορία της συγκεκριμένης ομάδας ή όποιας ομάδας. Ο Σάντσες, που τσακώθηκε με τον Αντρές Νοτσιόνι στο ημίχρονο του τελικού του 2002 στην Ιντιανάπολις και απείλησε να μην μπει στο δεύτερο και να παίξει, νοσταλγεί την ομάδα για ακριβώς αυτόν το λόγο: τον αυθορμητισμό και τη σφραγίδα γνησιότητας που την κατέστησε συγκρότημα με πνεύμα «άστα λα βικτόρια σιέμπρε» και μία από τις, αν όχι ποιοτικότερες, πιο σημαντικές ομάδες στην ιστορία του μπάσκετ. Αδιαπραγμάτευτα.
