Ένα πρόσωπο εκφραστικό, κορμί με αυξημένη τριχοφυία. Κάποτε, νεανίας που σεβόταν τον εαυτό σου σχεδόν όσο ο Ράφα Ναδάλ, φορούσε αμάνικα με αποτέλεσμα να πετούν οι τρίχες στην πλάτη του. Το βλέμμα του τον καθιστούσε Τζέιμς Ντιν των ρακοσυλλεκτών. Αυτή η σύνθεση στο πάνω μέρος του προσώπου τον καθιστά ευγενική φυσιογνωμία, έναν τζέντλεμαν, ο οποίος αποδεικνύεται εξαιρετικά ευσυγκίνητος συναπτά. Το τένις, άλλωστε, είναι μοναχικό σπορ και σε κάποιον που γελάει πολύ μπορείς να δεις κάποιον που κλαίει.
Ο Χουάν Μαρτίν ντελ Πότρο ήταν ούτως ή άλλως από τους κορυφαίους Αργεντινούς τενίστες (άρα αθλητές) όλων των εποχών. Μόνο ο εμβληματικός Γκιγέρμο Βίλας (που, έτσι όπως τον αντικρίζεις ακόμα και σε αυτήν την ηλικία, βλέπεις κάποιον που έπιασε κατά λάθος τη ρακέτα, επειδή μάλλον δεν ήταν καλός μουσικός) είχε κατακτήσει Major πριν το US Open του 2009 για τη χώρα. Ο Βίλας είχε πάρει 4, με τελευταίο το Αυστραλιανού Όπεν το 1979, και ο Ντελ Πότρο νίκησε τον Ρότζερ Φέντερερ σε ένα συναρπαστικό όσο και περίεργο τελικό στη Νέα Υόρκη, ξημερώματα της πρώτης Τρίτης του Σεπτέμβρη για την Ελλάδα, για να γίνει το μόλις δεύτερο αρσενικό από τη χώρα της Λατινικής Αμερικής που κατακτά ένα Major. Στα θηλυκά η κατάσταση είναι ακόμα πιο δυσχερής: Μόνο ένα Major, από την Γκαμπριέλα Σαμπατίνι, που για μία φορά, στο US Open του 1990, νίκησε τη Στέφι Γκραφ. Ό,τι και αν έκανε η Γκάμπι, σταματούσε στη Στέφι. Στα Γκραν Σλαμ η Γκραφ νίκησε την αντίπαλό της 11 φορές και έχασε μόνο σε εκείνο το ματς. Στις 40 περιπτώσεις που αντιμετώπισαν η μία την άλλη το κοντέρ έγραψε 29-11. Σε αυτό, η νίκη της Γκραφ και στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων του 1988, στη Σεούλ.
Είναι πάντα οι Γερμανοί, ρε φίλε, πάντα οι Γερμανοί.
Τη νύχτα της Κυριακής, μέσα στο Ζάγκρεμπ, ο Χουάν Μαρτίν ντελ Πότρο έκανε κάτι που οι προηγούμενοι σπουδαίοι Αργεντινοί τενίστες δεν είχαν καταφέρει: κατέκτησε το Davis Cup με την εθνική Αργεντινής. Ούτε ο Βίλας, ούτε οι σπουδαίοι αθλητές των μέσων της προηγούμενης δεκαετίας (Νταβίντ Ναλμπαντιάν, Γκιγέρμο Κόρια, Γκαστόν Γκαούντιο), τα είχαν καταφέρει. Η Αργεντινή είχε 4 χαμένους τελικούς πριν φθάσει σε αυτόν το θρίαμβο: Το 1981 έχασε από τις ΗΠΑ των Τζίμι Κόνορς και Τζον ΜάκΕνρο, το 2006 από τη Ρωσία του υπέροχου Μάρατ Σάφιν, το 2008 και το 2011 από την Ισπανία των Ράφα Ναδάλ, Φερνάντο Βερντάσκο, Νταβίντ Φερέρ. Την προτελευταία φορά, με εκείνο το συνολικό 3-1 στη Μαρ ντελ Πλάτα, ο Ντελ Πότρο ήταν περίπου εθνικός προδότης, αφού ούτε λίγο ούτε πολύ κατηγορήθηκε για αδιαφορία στο ματς με τον Φελισιάνο Λόπες, που έχασε 3-1 σετ, πριν το απίθανο choke που έπαθε ο Τσούτσο Ακασούσο στο τέταρτο και τελευταίο παιχνίδι με τον Φερνάντο Βερντάσκο, όταν δεν μπορούσε να σημαδέψει σωστά στο τέταρτο και το πέμπτο σετ εκείνης της αναμέτρησης.
Σε αυτόν τον αγαθό ψηλό, ωστόσο, κλήρωσε να οδηγήσει την παρέα των Φεντερίκο Ντελμπονίς και Λεονάρντο Μάγερ, ένα ρόστερ εφάμιλλης ποιότητας με εκείνο της Αργεντινής του 1990, που έφασε στον τελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου, στην κατάκτηση της ύψιστης διεθνούς κορυφής για το τένις. Οι κομπάρσοι της «αλμπιτσελέστε» δεν είχαν την ποιότητα των προηγούμενων Αργεντινών, όμως ο Ντελ Πότρο άξιζε να τελειώσει τη χρονιά με αυτόν τον τίτλο, που θα φέρει τη χαρά σε ένα λαό δύσμοιρο, ο οποίος ακόμα να ξεπεράσει τις διαδοχικές ήττες από τη Χιλή στα πέναλτι, σε διαδοχικούς τελικούς του Κόπα Αμέρικα, και το δακρύβρεχτο αντίο του κυριολεκτικά ανεπανάληπτου (όσα χρόνια κι αν περάσουν δεν θα βρεθεί παίκτης του μπάσκετ που να του μοιάζει έστω και λίγο) Μάνου Τζινόμπιλι στο Ρίο, που έκανε το έθνος να πλημμυρίσει με τα δάκρυά του τους δρόμους των φτωχικών συνοικιών.
Το Davis Cup, βεβαίως, δεν είναι μία διαδεδομένη διοργάνωση στα ημέτερα σε σχέση με τα ατομικά τουρνουά, όμως δεν υπάρχει ισοδύναμο στο τένις σε σχέση με τον παλμο και την ένταση, τον πρωτογονισμό και τον ηλεκτρισμό που αρχίζει με την προσμονή. Είναι μία διοργάνωση εθνικών ομάδων και, όσο κορεσμό και να επιδέχονται τα σπορ, όλες οι διεθνείς διοργανώσεις είναι τόσο διαφορετικές όπως αντανακλούν στο ψυχικό βάθος. Η γιορτή τους, τις στιγμές της πελώριας έντασης, είναι διονυσιακή. Στην Αρένα του Ζάγκρεμπ βρέθηκαν 1.500 Αργεντινοί, μαζί με αυτούς ο Ντιέγκο Μαραντόνα, για να παρακολουθήσουν την προσπάθεια της Εθνικής, την οποία δεν εγκαταλείπουν όποια και αν είναι η ψυχρολουσία. Φτωχοί, στο όριο της ρακοσυλλογής, αλλά όχι έθνος ανάδελφον. Ευπειθώς αναφέρω ότι για ακόμα μία μέρα ο Κάρλος Γαρδέλ λογίζεται ως ο μουσικός αρχιερέας της χώρας.
Ο Ντελ Πότρο, ένας καλοσυνάτος ανταγωνιστής, είδε το ύψος του να τον προδίδει στα γόνατα, όπως συνήθως συμβαίνει, μην προλαβαίνοντας να βρεθεί στη διάρκεια του ανταγωνισμού μετά το 2009. Αν ψάξει κάποιος ένα παιχνίδι για να καταλάβει πόσο καλός ήταν στο τέλος εκείνου του έτους, ας δει τον ημιτελικό με τον έστω ανέτοιμο Ράφα Ναδάλ. Του σιδέρωσε τα μούτρα και μετά του έκοψε τη μύτη, στέλνοντάς τη συστημένη στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Μανακόρ.
Όταν ξημέρωσε η Κυριακή, 27 Νοεμβρίου, η Αργεντινή βρισκόταν πίσω στο σκορ με 2-1 νίκες. Ο Μαρίν Τσίλιτς είχε ανοίξει το σκορ για τους Κροάτες, νικώντας 3-2 σετ τον Ντελμπονίς, ο Ντελ Πότρο είχε ισοφαρίσει με τη νίκη του με 3-1 σετ επί του Ίβο Κάρλοβιτς, αλλά στο διπλό οι Τσίλιτς και Ιβάν Ντόντιγκ νίκησαν τους «Ντέλπο» και Λεονάρντο Μάγερ 3-0, έστω κι αν πήραν τα δύο πρώτα σετ στο τάι μπρέικ. Ο Τσίλιτς είχε τη δική του ευκαιρία να γίνει παντοτινός εθνικός ήρωας, άλλωστε πριν δύο Σεπτέμβρηδες είχε σηκώσει στο πόδι την Κροατία, όταν νίκησε τον Κέι Νισικόρι 3-0 σετ σε έναν παράλογο τελικό του US Open για να γίνει ο δεύτερος στη χώρα, μετά τον wild-carded Γκόραν Ιβανίσεβιτς, που κατακτά Major. Προηγήθηκε 2-0 σετ επί του Ντελ Πότρο και άλλη μία λατινική τραγωδία ήταν έτοιμη να γραφεί, ένας πέμπτος χαμένος τελικός. Όμως ο Αργεντινός, που δεν είναι πια μείρακας, κλεισμένα 28, επέστρεψε. Επέστρεψε μετά την επιστροφή του όλη τη χρονιά, τις θαυμάσιες νίκες επί των Νόβακ Τζόκοβιτς και Ράφα Ναδάλ στο Ρίο, που του έδωσαν το ασημένιο μετάλλιο αφού έχασε στον τελικό από τον Άντι Μάρεϊ, τον οποίο, ωστόσο, νίκησε αργότερα, για να αφήσει έξω τη Βρετανία η Αργεντινή. Επέστρεψε ευσυγκίνητος, με μία μεγάλη αγκαλιά από όλους τους συνδαιτυμόνες του στα κορτ (κυριολεκτικά, καθ’ ότι τρώνε μαζί τις μπανάνες στους πάγκους για να συνεχίσουν να έχουν ενέργεια) και τελείωσε τη χρονιά με μία ανατροπή που όποιος την είδε θα τη μνημονεύει για πάντα με τρόπο που θα παρέπεμπε σε γκαλεανική περιγραφή. Η θάλασσα άνοιξε και ο Ντελ Πότρο πέρασε τους Αργεντινούς, νικώντας στα τρία τελευταία σετ, χωρίς καν ο Τσίλιτς να αρχίσει να παίζει άσχημα. Όταν τελείωσε, μετά από 4 ώρες και 52 λεπτά, που είναι δύο φορές και 47 λεπτά η διάρκεια του παγκόσμιου ρεκόρ στον Μαραθώνιο, άφησε αποσβολωμένους Κροάτες στην κερκίδα και πρόσφορο έδαφος για να τελειώσει η δουλειά. Ο Ντελμπονίς μπήκε με πυρακτωμένη την καρδιά του από τον επικείμενο θρίαμβο και μπορούσες να δεις τον Ίβο Κάρλοβιτς να λιώνει από το αίσθημα της ευθύνης και της μοναξιάς: Ένιωθε ότι τον άφησαν μόνο του. Τα passing shots του αριστερόχειρα Ντελμπονίς ήταν χειρουργικό νυστέρι για τον πανύψηλο Κροάτη. Τρία σετ, το καθένα πιο εύκολο από το προηγούμενο. Ο Ντελμπονίς επέστρεφε αργά στην εξωτερική γραμμή, με τη γροθιά του να συμβολίζει το διθύραμβο και τη γλώσσα του σώματος την απόλαυση, το ρούφηγμα με το μεδούλι της κάθε στιγμής.
Ο Τσίλιτς θα μπορούσε να αποθεωθεί μέσα στο Ζάγκρεμπ. Αντιθέτως, όπως στον προημιτελικό του Γουίμπλεντον με τον Ρότζερ Φέντερερ, η δόξα τού ξεγλίστρησε από τα δάχτυλα. Οι Κροάτες που βρίσκονταν στις κερκίδες έβλεπαν τα ασπρογάλαζα κασκόλ και τον Ντελ Πότρο να βγαίνει στον αφρό, παίζοντας σαγηνευτικό τένις, με εντυπωσιακά running forehands που κατέληγαν σε θαυμαστές γωνίες, με δυνατά σερβίς και με φλατ χτυπήματα, που ασφαλώς κάποτε θεωρούνταν, πριν οι σύνδεσμοί του λακίσουν από το ύψος που ήταν αναγκασμένοι να κρατάνε, το next best thing του τένις.
Στον Χουάν Μαρτίν δεν μπορείς να θυμώσεις. Είναι το παιδί της ειρήνης, ένας ψηλός που θαρρείς ότι βλέπεις την καρδιά του να μαλακώνει, που κραδαίνει τη ρακέτα του για ξίφος, σαν παιδί που κάποια στιγμή θα ξεθεωθεί και θα θυμηθεί ότι πρέπει να γυρίσει στο σπίτι για να φάει. Είναι εκείνος που, τελικά, αφορά η διαφήμιση πριν το Μουντιάλ του 2002, τα ξημερώματα στο Μπουένος Άιρες που βρήκαν τους διεθνείς της ποδοσφαιρικής Αργεντινής να τραγουδούν «Vamos Vamos Argentina». Ο Ντελ Πότρο έχει ακόμα χρόνια για να ολοκληρώσει την καριέρα του, αλλά την Κυριακή, 27 Νοεμβρίου 2016, ολοκλήρωσε το ταξίδι του μύθου του στον ανθρωπιστικό αθλητισμό. Κάνοντας ένα λαό περήφανο, αν και οι εθνικιστικές γκραβούρες είναι επαχθείς και επονείδιστες, στα αλήθεια πρέπει να πρόκειται για περηφάνια σε εκείνη τη μεριά του πλανήτη, που ο άσπρος ήλιος κάνει μαύρη τη μέρα, και τη συντριπτική πλειοψηφία των ουδέτερων χαρούμενη.
